Nieuwsbrief januari 2025

Nieuwsbrief januari 2025

Lieve broeders, zusters en vrienden,

Jawel! We zijn aanbeland in een spiksplinternieuw jaar. Dat ging snel. Toch willen in deze brief nog even stilstaan bij de gebeurtenissen van vorig jaar—in het bijzonder het bezoek aan ons dorp in december.

We hadden het al een beetje laten doorschemeren op social media, maar er is zo veel moois te vertellen dat we wat meer schrijfruimte nodig hebben. Met andere woorden: Deze nieuwsbrief is lang dus gaat u er maar even goed voor zitten! Als u naar beneden scrolled vindt u alle foto’s en zelfs een paar video’s.

YES! De verscheping is aangekomen

Eind november is de verscheping van ons vertaalwerk aangekomen. De 800 kilo wegende pallet werd samen met allerlei goederen van MAF en Helimission afgeleverd in Tana. De zendelingen van deze twee organisaties hebben het van het depot opgehaald en vlak bij ons huis konden we het uit hun vrachtauto overladen in onze auto—die dan ook gelijk flink in de vering begon te zakken 😂

Eenmaal netjes gestapeld in onze garage, moesten we nog wel even geduld hebben met het openmaken. De douane wilde eerst nog een inspecteur sturen om te controleren of we geen stoute dingen in de dozen hadden gestopt. Gelukkig hoefden we niet lang te wachten en konden we de boekjes eindelijk bekijken. Ze zien er fantastisch uit! De verspreiding van Gods woord kan beginnen.

Het afdrukken en verscheping van het vertaalwerk is één grote gebedsverhoring. We hebben al eerder gemeld dat er voor ons geen kosten aan het afdrukken verbonden waren. Maar er waren nog wel wat onvoorziene kosten. Om het materiaal in de hoofdstad te krijgen hadden we nog 576 Euro nodig. Dat hebben we met u in de laatste nieuwsbrief gedeeld en binnen een week was dit ook opgelost. Wat een zegen!

Nog even voor de Kerst langs

Een trip naar ons dorp, Maroamboka, vergt altijd aardig wat voorbereiding. Zo ook deze keer. In de vorige brief hebben we vermeld dat ik (Jurgen) drie mensen zou meenemen, Tiavina, Neto, en Jonoro. Jammer genoeg moest Tiavina afhaken. De lege plaats in de auto werd gretig ingenomen door Issa.

Neto ging vooral mee om ervaring op te doen terwijl Jonoro mogelijk tot bemoediging kon zijn voor onze vrienden in het gebied. We wisten niet zo goed wat we moesten verwachten omdat de mensen in ons dorp voorheen erg terughoudend waren naar vreemdelingen. We hebben wel eens bezoek gehad toen we nog in het dorp woonden. Toen we onze vrienden wilde voorstellen aan de dorpelingen was er geen kip meer te bekennen en sommigen hadden zichzelf verstopt in hun huis.

De reis stond gepland van 16 tot 23 december. Daarvan moet je dan vier dagen rekenen voor het reizen zelf. Om het ons wat gemakkelijker te maken hebben we iemand uit het dorp, Narfelo, gevraagd om voor ons te koken.

Van de ene verbazing in de andere

Onderweg stoppen we altijd voor de nacht in Ranomafana. Dit is al redelijk dicht in de buurt en veel van de mensen in en rondom Ranomafana zijn of spreken Antanala. We hebben het vertaalwerk hier al vaak getest. Jonoro ging ‘s avond even aan de wandel en ontmoette de lokale dominee. Hij deed gelijk waar hij goed in is: contact leggen. Jonoro sprak over het werk dat wij doen. De dominee vertelde hem dat hij hier al van op de hoogte was. Hij wist dat ik al diverse keren op de markt het Evangelie gedeeld had in het dialect. De buitenlander, die zichzelf vader van Vanya noemt, was al behoorlijk bekend in het dorp. De dominee wilde mij graag ontmoeten om eens te horen hoe we elkaar kunnen helpen. Jonoro maakte de afspraak dat we op de terugweg bij hem langs zouden komen. Dat was verbazend snel geregeld!

Eenmaal aangekomen in het dorp werden we hartelijk ontvangen. De mensen waren zo blij dat Issa en ik weer thuis waren. Eén persoon dacht dat we misschien wel dood waren want normaal kwamen we veel vaker thuis. Tja, we kunnen dan wel in Tana wonen, maar volgens de mensen in ons dorp is dat niet echt waar we thuis horen.

Maar wat schetst mijn verbazing? De mensen liepen direct op Jonoro en Neto af, en begonnen gelijk gezellig met ze te praten. Ondanks dat Neto’s Malagasy beperkt was en Jonoro’s Malagasy anders klonk dan de taal in het dorp, namen de mensen uitgebreid de tijd om ook hen te verwelkomen. Niks geen angst of verlegenheid. “Nee”, zeiden de mensen, “Jonoro en Neto waren immers meegenomen door de vader van Vanya, dus die zijn gerust te vertrouwen.”

Het eerste bezoek

Ondanks de hitte hebben we onze dagen in Maroamboka goed besteed. We zijn vooral ‘s ochtends er op uit getrokken om mensen te ontmoeten.

Fanja was uiteraard de eerste bij wie we op bezoek gingen. Fanja en haar man Sylvestre waren de mensen die ons in 2016 hebben geïntroduceerd bij de mensen. We hebben altijd heel veel steun van dit echtpaar mogen ervaren.

Sylvestre en Fanja zijn zeer nauw betrokken bij de kerk van Jezus Christus op Madagaskar (FJKM). Jammer genoeg was Sylvestre niet thuis, maar dat weerhield Fanja er niet van om ons uit te nodigen voor een heerlijke maaltijd.

De grap was dat zij en Jonoro elkaar nog kenden van een bijbelschool die ze in hun jonge jaren hadden bijgewoond. De gesprekken verliepen hierdoor bijzonder vlot en afspraken waren snel gemaakt.

We hebben met haar onze plannen gedeeld om studenten van diverse Bijbelscholen naar Maroamboka te sturen. In Maroamboka zouden ze dan een stuk praktijkervaring kunnen opdoen. Ze kunnen dan leren hoe het is om in afgelegen gebieden het Evangelie te verkondigen. Fanja was enthousiast en graag bereid om te helpen waar nodig. Dat niet alleen, maar ze kent zo ongeveer iedereen en elk dorp in de omgeving. Ze is een grote bron van informatie! Fanja zal ter zijnentijd jonge christenen mobiliseren die met de studenten mee kunnen gaan om ze de weg te wijzen en om ze voor te stellen aan de mensen in de afgelegen dorpjes.

De kerk groeit gestaag

Natuurlijk zijn we ook bij de vader van Mainty en de vader en moeder van Luka op bezoek geweest. Deze broeders en zuster zijn de onderwijzers in de plaatselijke Lutherse kerk (FLM). De vader van Mainty gebruikt al heel lang de vertaalde Bijbelverhalen om nieuwe gelovigen de grote lijn van verlossing in de Bijbel te onderwijzen.

De vader van Mainty vertelde ons van alle gebeurtenissen in het gebied. De Lutherse kerk in Maroamboka is te klein geworden! Wat is er gebeurd? Het dorp Tsiombivohitra waar ik, Jurgen, jaren lang bijna wekelijks heen ging om de Bijbelverhalen te onderwijzen, kent nu een grote groep christenen. Toen ik daar voorheen kwam, werd me verteld dat er maar twee jonge mensen waren die ook in Jezus geloofden. Er werd een beetje op dit stel neer gekeken omdat ze niet meededen aan de traditionele voorouder verering. De jonge koning van het dorp snapte wel dat het Evangelie belangrijk was maar had vooralsnog geen interesse om de weg van Jezus te gaan—het zou immers betekenen dat hij dan niet langer koning mocht blijven als hij wel christen zou worden.

Om eerlijk te zijn werd ik wel eens moedeloos van het werk in Tsiombivohitra. Maar de Heer gaat door. Ergens vorig jaar leek het gezaaide zaad wortel te schieten. Eerst kwam het jonge stel op de zondagochtenden naar Maroamboka om samen met de broeders en zuster in de FLM de Heer te zoeken. Maar niet veel later namen ze nog twintig andere mensen uit Tsiombivohitra in hun kielzog mee. Eén van die mensen is de vrouw van de koning!
Het tij in Tsiombivohitra lijkt gekeerd. Het is maar een klein dorp wat betekent dat de gelovigen langzamerhand de meerderheid begint te worden. Omdat het zeven kilometer is naar Maroamboka, hebben ze nu met de leiding van de FLM afgesproken dat ze een zustergemeente gaan bouwen in Tsiombivohitra.

Maar dit dorp is niet het enige dorp waar mensen tot een levend geloof in Christus komen. De vader van Mainty wist ons te vertellen dat er plannen liggen om in nog minstens twee andere dorpen een kerk te bouwen.

Samenwerking

Toen wij in 2017 in het dorp kwamen wonen leek er nog niet zo veel spaken van samenwerking tussen de FLM en FJKM. Ondertussen lijken de christenen uit deze kerken zich dat niet meer te herinneren 😆

Dezelfde vraag als die we bij Fanja hadden neergelegd, stelden we ook aan de vader van Mainty en de vader en moeder van Luka. Zouden ze bereid zijn om studenten te helpen in hun bezoekjes aan omringende dorpen. Zo ja, zouden ze dan ook bereid zijn om dit samen met de christenen uit de FJKM op te pakken. Beidde vragen werden met een volmondige ‘ja’ beantwoord. We volgens immers dezelfde Heer! Dit is goed nieuws want het betekent dat we uit een grote vijver kunnen vissen wat betreft helpers.

De twee voorgangers

Toch wilde ik heel graag nog de FJKM-voorganger, Oliva, ontmoeten. Oliva is nog jong en zijn vrouw is recent in de hoofdstad bevallen van hun eerste dochter, Gloria. We zijn bij hem op bezoek geweest. Oliva blijkt een talenknobbel te hebben. Hij spreekt prima Engels en bleek tijdens het gesprek zonder veel problemen over te schakelen naar het Portugees zodat Neto hem ook kon verstaan.

Oliva was erg enthousiast over het vertaalwerk en wil er graag mee aan de gang. In februari gaat hij echter net even buiten ons gebied wonen. Het leven in ons gebied is erg lastig. Vooral als je een klein kindje hebt en een vrouw die nog niet hersteld is. Het dorp waar Oliva gaat wonen ligt zo’n 25 kilometer verderop een heeft direct toegang tot schoon water, elektriciteit, en een doorgaande hoofdweg naar andere grote steden. Ook in die omgeving wordt ons vertaalwerk erg gewaardeerd en wil hij het dus graag gebruiken.

De tweede voorganger die we nog gesproken hebben is onze goede vriend Doris. Doris is de voorganger van een pinkstergemeente. Zijn kerk telt nu zo’n negentig vaste bezoekers. Doris woont in Tanambao. Dit was het eerste dorp dat ik in begin 2018 begon te bezoeken. Toen Doris en zijn vrouw Alphossin daar in augustus 2018 kwamen wonen hebben we afgesproken dat ik voortaan andere dorpen zou gaan bezoeken.

Het werk van Doris en Alphossin wordt duidelijk gezegend. De negentig gelovigen zijn immers niet de enige gelovigen in Tanambao. Er is nog een groepje dat uit is geweken naar de FLM in Maroamboka. Dat is niet zo gek als je bedenkt dat de FLM éen van de meest bekende kerkgenootschappen op Madagaskar is. De FLM staat bekend als solide en betrouwbaar. De kerk (Rhema) die Doris en Alphossin hebben gesticht is wat minder bekend en dus kiezen sommige liever voor de FLM. Doris vindt het prima, zolang de mensen Jezus maar gaan volgen!

Waarom Maroamboka?

Ons dorp Maroamboka is eigenlijk maar klein als je het vergelijkt met het centrale dorp van ons gebied, Sandrohy. Zoals in het Nederlandse Noord-Holland, Schagen de gemeente is, en Burgerbrug een dorp binnen die gemeente is, zo is Maroamboka een dorp binnen de gemeente Sandrohy.

Eigenlijk is Sandrohy de centrale plek voor de kerken—het bolwerk van christenen. De voorganger van de FJKM woont daar en het kerkgebouw is er één van steen met een metalen dak. Ook is het de centrale plek van bijna alle kerkelijke festiviteiten.

Maroamboka daarentegen is de plek van de toverdokters. In en rond Maroamboka wonen en werken er zeven! Sommigen van hen zijn zo machtig dat er soms mensen helemaal uit de hoofdstad komen om hen te raadplegen. Kortom, Maroamboka was min of meer het bolwerk van de boze.

En juist in Maroamboka groeit de kerk! En het is Maroamboka waar de mensen naar toe komen om meer te horen over het Evangelie. Waarom? Geen flauw idee, maar Issa merkte op dat de Here humor heeft. Issa zei: “de boze zal wel blij geweest zijn toen wij uit Maroamboka weg gingen. Maar het is alsof God de boze uit zijn droom heeft geholpen door Maroamboka juist te gebruiken voor Zijn machtige werk”. 😎

Toch ook tegenslag

Hoewel we het liefst alleen maar ‘goed-nieuws-brieven’ zouden willen schrijven, ontkomen we niet aan het feit dat we soms ook tegenslagen ervaren.

Bezoekjes aan het dorp lijken de aantrekkingskracht op ongevallen te hebben. Eerder heeft Siemen al eens, na een valpartij, een spoedbezoek aan de tandarts moeten afleggen. Een andere keer heeft Issa een vleeswond in het zwembad opgelopen. En terwijl ik deze keer in het dorp was, heeft Katja haar sleutelbeen gebroken.

Als ik in het dorp ben proberen we elkaar dagelijks even te bellen. Dus toen Abbey me vrijdagmiddag belde, nam ik niets vermoedend de telefoon op. “Hoi pappa! Kunt u mij even wat beltegoed geven?” Toen ik haar vroeg waar ze het voor nodig had, vertelde ze me dat ze een taxi moest bellen om naar het ziekenhuis te gaan … WAT?! Dat was het moment dat Abbey besefte dat ik nog niet wist wat er gebeurd was. Abbey gaf de telefoon snel aan Katja zodat die me het hele verhaal kon vertellen. Ik hoefde niet direct terug naar huis te komen want ze wisten zelf ook wel hoe ze in het ziekenhuis moesten komen 😵‍💫

Na het weekend kwamen we weer thuis. Naast alle online adviezen zijn Katja en ik nog naar een ander ziekenhuis geweest. Het algemene advies lijkt te zijn om het niet direct te opereren. Het sleutelbeen zal vanzelf weer aan elkaar moeten groeien. Mocht er nu een blijvende immobiliteit zijn dan kan het alsnog operatief verholpen worden.

Ondertussen loopt Katja dus met een schouder die niet mee wil werken. Het doet gelukkig een stuk minder pijn dan als in de eerste twee weken, maar leuk is het niet. Gelukkig zijn we gezegend met kinderen die van wanten weten. Alle vijf helpen ze (eigenlijk zoals gebruikelijk, maar dan iets meer) in het huishouden.

We moeten wel een beetje uitkijken omdat ons motto dat je een knuffel moet voelen, nu wel wat anders uitpakt. Nu moet een knuffel heel zacht en voorzichtig gegeven worden.

Volgende reis

De volgende trip staat alweer op de agenda. Ik hoop maandag 20 januari weer af te reizen naar Maroamboka. Dit keer samen met Abbey en Siemen.

De reis is drieledig. Halverwege de heenreis zal ik aansluiten bij een Amerikaanse zendeling, Matt Espeland, die een kerk heeft gesticht op de grens van het Antanala-gebied. De bedoeling is dat ik daar ga kijken of deze mensen ook baat hebben bij ons vertaalwerk. Mocht dit het geval zijn dan kan Matt het materiaal gebruiken om op die manier de mensen in hun eigen dialect te onderwijzen.

In Maroamboka ga ik de waterleidingen rondom het huis vernieuwen met sterke flexibele leiding. De huidige (pvc) leidingen zijn compleet verweerd en scheuren bij de geringste stoot. Als we wel studenten in huis krijgen hoeven ze zich daar in ieder geval niet om te bekommeren.

Te derde heb ik met Menja afgesproken dat we weer verder gaan werken aan het boek Genesis. Genesis, met zijn 50 hoofdstukken, is een groot project en zal nog wel even duren voordat het klaar is voor de eerste proeflezingen.

Zowel Abbey, als Siemen en ik hebben er weer heel veel zin in!

Tot slot

Lieve vrienden. Een lange nieuwsbrief deze keer. Normaal proberen we het korter te houden, maar zoals u hebt kunnen lezen zou dat geen recht gedaan hebben aan alles wat er gebeurd en gezegd is.

We hopen dat u na het lezen van deze brief, net als wij, ook uitziet naar wat de toekomst gaat brengen. We kunnen plannen maken maar één ding weten we zeker: “wat de Heer van plan is, gebeurt.” (Spreuken 19:21)
We voelen ons bevoorrecht dat we zo veel steun krijgen in ons werk.

Bedankt voor uw gebed, medeleven, en ondersteuning! Samen met jullie willen we op de Heer blijven vertrouwen! Want God is goed, altijd! En altijd is God goed!
We wensen u van harte Gods zegen toe!
Katja & Jurgen
Vanya, Issa, Abbey, Dani en Siemen Hofmann

Gebeds/dankpunten:

Dankbaar zijn we, omdat:

  1. we een grote en machtige God dienen;
  2. God dagelijks toevoegt aan de gemeente;
  3. de fantastische tijd in het dorp;
  4. we zo’n goede relatie hebben met de dorpelingen;
  5. de vertaalde boekjes aangekomen zijn;

Bidt voor/dat

  1. onze financiële stand weer op peil komt;
  2. de volgende trip naar ons dorp;
  3. een volledige genezing van Katja’s sleutelbeen en schouder;
  4. het vertaalwerk bij de juiste mensen te krijgen;
  5. de plannen om studenten naar het dorp te brengen mogen lukken.

Videos

Wonderschone waterval in Nationaal Park, Ranomafana, Madagaskar.

Prediking van de Bijbelverhalen op de markt in Sandrohy.

Samen met iaban’i Velotia in gebed.

Micro-sd voor het Evangelie

Micro-sd voor het Evangelie

Micro-sd voor het EvangelieWij kunnen ze prima gebruiken om het Evangelie in MP3 (geluidsopnamen) te verspreiden. U kunt het kaartje opsturen in een voldoende gefrankeerde envelop naar het onderstaande (tijdelijke) adres: Titus Brandsmastraat 20
3421CC Oudewater, Nederland

Fruit op Madagaskar

Fruit op Madagaskar

Maroamboka, zo heet ons dorp. Het ligt in het zuid-oosten van Madagaskar tussen de kust plaatsen Mananjary en Manakara. Ons gebied is rijk aan koffie, vanille en… fruit!

We hebben nog nooit zo veel verschillende fruitsoorten gegeten als hier op Madagaskar. Dat begon toen we nog in de hoofdstad, Antananarivo, woonden. Maar nu, in Maroamboka, bestaat een groot deel van ons dieet uit fruit. Groenten daarentegen is schaars. Voor groenten moeten we echt het gebied uit.

Al langere tijd wilden we een post schrijven over het fruit dat wij tot onze beschikking hebben. Ook zullen we fruitsoorten laten zien die we in onze reizen op Madagaskar zijn tegen gekomen.

De bedoeling is om zo nu en dan deze post te updaten met nieuwe vruchten want we hebben nog lang niet alle vruchten genoemd.


seed of the tamarinde
Engels: Tamarind
Malagasy: Madilo of Kily of Madir of kilendraza,
Nederlands: Tamarinde

Naast ons huis in Maroamboka hadden wij een Tamarindeboom. Jammer genoeg is deze tijdens een zware cylcoon omgeblazen. De vruchten worden vaak gebruikt om heerlijke jus naturel van te maken, Het wordt dan wel sterk verdunt met water en suiker. De pure vrucht is enorm zuur. Tenminste, de vruchten die wij hadden waren zuur. We hebben ook wel gehoord dat men ze juist zoet vindt. Dus misschien zijn dat andere soorten.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Tamarinde
https://en.wikipedia.org/wiki/Tamarind



Engels: Nog niet gevonden.
Malagasy: Vonomby
Nederlands: Nog niet gevonden

Dit is die we tegenkwamen op de markt. Op de vraag naar de naam kregen we een algemene Franse naam, die zoiets betekende als fruit van de koe(?!) De Malagasy naam, ‘vonomby,’ betekend ongeveer hetzelfde. De smaak is niet sterk, het is zoet en heeft een beetje een droge afbeet, het maakt dat een droog gevoel in je mond krijgt.


Sweet sour juice from Soursop on MadagascarEngels: Soursop
Malagasy: Corossol of Voantsokona
Nederlands: Zuurzak
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zuurzak
https://en.wikipedia.org/wiki/Soursop

Dit is een familielid van de Zoetzak, maar wordt niet op dezelfde manier gegeten. Hier wordt het voornamelijk gebruikt om heerlijke jus naturel van te maken. Wij eten ze bijna dagelijks in het seizoen. Ze hebben een beetje een kauwgomballensmaak en zijn heerlijk zoet/zuur van smaak.


Sweet custart apple, sugar-apple or sweetsop on MadagascarEngels: custart apple, sugar-apple or sweetsop
Malagasy: pocanelle, konikony, voanjato of voazato
Nederlands: Zoetzak
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zoetzak
https://en.wikipedia.org/wiki/Annona_squamosa

De Malagasy naam, voanjato, vertaalt zich letterlijk als ‘honderd zaden’ De vrucht is romig en gevuld met tientallen zwarte zaden ter grootte van een boon. Het is een gedoe met eten omdat je al die pitten weer moet uitspugen maar als je eenmaal begint te eten kun je niet meer stoppen! Lekker zoet met een een vanillepuddingachtige smaak.

Sweet custart apple, sugar-apple or sweetsop on Madagascar


Guava fruit MadagascarEngels: Guava
Malagasy: goavy, angavo
Nederlands: Guava
https://en.wikipedia.org/wiki/Guava

Ik weet niet of er een Nederlandse naam voor is dus noemen we dit vruchtje gewoon ‘Guava’ en in ons dorp ‘Goavy’ (kwoe-waavie). De vrucht eet je in zijn geheel en is zuur van smaak. Het zit stamvol met kleine pitjes die je gewoon moet doorslikken. De Guava’s komen in twee kleuren: geel/groen en roodachtig. De rode, afbeelding hieronder, (Engelse naam: Strawberry apple) zijn wat taaier maar de smaak lijkt hetzelfde.

Strawberry apple Madagascar


Delicious Jackfruit hanging in the trees on madagascarEngels: Jackfruit
Malagasy: apaly be of ampalibe
Nederlands: Nanka of Jackfruit
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nangka
https://en.wikipedia.org/wiki/Jackfruit

Nanka’s zijn de reuzen onder de fruitsoorten. Ze kunnen wel tot 10 kilo per stuk wegen! Kinderen klimmen in de bomen om de vruchten af te snijden. Zorg dat je er niet onder staat als de vrucht naar beneden komt. Vaak rollen ze de vruchten naar huis. Het pad voor ons huis is stijl en je moet maken dat je wegkomt als ze de Nanka naar beneden laten stuiteren. Het vruchtvlees is zacht en de pitten kun je koken en bijvoorbeeld in een salade verwerken. De Malagasy koken de vruchten als ze nog niet rijp zijn. De brei wordt dan met zout bereidt en met rijst gegeten. De vruchten scheiden een lijmachtige substantie af dat sterk doet denken aan lobbige houtlijm. Een vreselijk goedje als je het in je haar of op je kleren krijgt. We gebruiken zout, gemengt met peteroleum, om onze handen te wassen en het gebruikte servies te wassen. Vaak rijpt de vrucht sneller dan wij het kunnen eten. Het vruchtvlees is dan ontzettend zoet met een prikkelend effect op je tong (alcohol).

Jackfruit delicious on madagascar


Loquat of MadagascarEngels: Loquat
Malagasy: Pibasy
Nederlands: Loquat
https://nl.wikipedia.org/wiki/Loquat
https://en.wikipedia.org/wiki/Loquat

Deze boom stond in onze ‘achtertuin’. De vruchtjes hebben een perzikkleurig vruchtvlees met een grote glanzende bruine pit. Ze zijn een beetje zurig van smaak. We kopen ze het liefst als we ze langs de weg zien of op de markt. De boom achter ons huis was niet zo’n success omdat de mieren er hun favoriete werkplaats van gemaakt hadden en ze waren van mening dat niets of niemand er iets te zoeken had.


Lychees of MadagascarEngels: Lychee / Rambutan
Malagasy: letchi
Nederlands: Lychee / Ramboetan
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lychee https://nl.wikipedia.org/wiki/Ramboetan
https://en.wikipedia.org/wiki/Lychee https://en.wikipedia.org/wiki/Rambutan

De smaak is heerlijk en bijna verslavend. We kenden de Lychees natuurlijk in Nederlands als een luxe produkt maar bij ons groeien ze zo’n beetje overal. In het seizoen, eind oktober tot januari, wordt de markt er mee overspoelt. Zijn ze op de markt al goedkoop (€0,75 per kilo), bij ons in het gebied betalen we voor een grote boodschappentas vol misschien maar €0,25. Vaak hebben we zo veel in huis dat we tegen de mensen moeten zeggen dat we ze niet kopen… Daar zitten ze dan met hun ‘waar’. Geen nood! We hoeven niets te betalen want op dat moment wordt het ons gegeven als geschenk.
Naast de gewone Lychees zijn er ook de harige Lychees (Ramboetan). Deze zien we in ons gebied wat minder. Ze zijn wat harder en minder sappig en zoet.
Rambutan, chineese lychee on Madagascar


Sweet Mango of MadagascarEngels: Mango
Malagasy: Manga
Nederlands: Mango
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mango_(soort)
https://en.wikipedia.org/wiki/Mango

Mango’s zijn rijp in december / januari en net zoals het meeste fruit ontzettend goedkoop (€0,05/0,12 per stuk in de steden). In ons dorp betalen we (als we al moeten betalen) zo’n €0,02 per stuk. Ik weet niet zeker welke variëteit mango dit is (er zijn heel veel soorten). Wij zien in ons gebied vooral de rood en groen kleurige Mangos maar op de markt komen we ook gele Mangos tegen.


Makoba, mountain apples of MadagascarEngels: Mountain Apple
Malagasy: Makoba
Nederlands: Djamboe bol, Maleisische rozenappel of Maleisische wasappel
https://nl.wikipedia.org/wiki/Djamboe_bol
https://en.wikipedia.org/wiki/Syzygium_malaccense

Deze, uit Maleisië afkomstige, vrucht lijkt in smaak niet op een appel zoals wij die kennen. De smaak is wat flauw. De vrucht is sponzig en waterig, het zijn goede dorstlessers. We eten deze vruchten vooral als we onderweg zijn. Langs de kanten van de weg worden ze verkocht. In ons gebied heb ik ze nog niet gezien.


Passionfruit can be enoying but the taste greatEngels: Passionfruit
Malagasy: Giranadela
Nederlands: Passievrucht
https://nl.wikipedia.org/wiki/Passiflora_edulis
https://en.wikipedia.org/wiki/Passiflora_edulis

We hebben hier twee soorten passievrucht: De grotere met de gele schil en iets kleinere met paars/rode schil. De Malagasy maken er graag sap van (Jus Naturel). Heel lekker als het warm is en je toe bent aan een verfrissend glas drinken. De passievrucht groeit her en der door ons gebied. Achter onze wc hebben we er één gedeeltelijk verwijderd . De passievrucht groeit aan ranken. Deze ranken hebben andere planten, struiken en bomen nodig voor ondersteuning. Als je ze laat gaan beginnen ze te woekeren en is er geen doorkomen meer aan. Maar ja, ze zijn heerlijk (erg zuur, dat wel) en de bloemen zijn mooi. Weghalen is dan altijd weer zo’n afweging waar je nooit helemaal zeker van bent.

Passionfruit can be enoying but the taste great


Engels: Papaya
Malagasy: Papay
Nederlands: Papaja
https://nl.wikipedia.org/wiki/Papaja
https://en.wikipedia.org/wiki/Papaya

Er groeien niet heel veel Papajas in ons gebied maar zo nu en dan kunnen we er één scoren. In de steden kan je ze overal kopen. De kinderen zijn er niet zo gek op… We hebben ze iets te vaak gegeten. Dat begon al in 2015 toen we eerst een drie weekse cursus in Kenia kregen voordat we doorvlogen naar Madagaskar. Elke maaltijd (ochtend, middag en avond) was er Papaja. Eenmaal op Madagaskar was er weer Papaja! Soms krijgen we Papaja als geschenk. Vruchten zo groot als een basketbal. De kinderen zeggen vriendelijk en welgemanierd ‘dankuwel’ tegen de gevers om vervolgens in het Nederlands te zeggen: ‘Paaaa, ze hebben weer zo’n ding gebracht’.
Papaya market on Madagascar


Huge banana trees in our graden on madagascarEngels: Banana
Malagasy: Akondro of fontsy
Nederlands: Banaan
https://nl.wikipedia.org/wiki/Banaan_(vrucht)
https://en.wikipedia.org/wiki/Banana

Bananenpuree, bananenbrood, bananenpap, bananen op pizza, banenen door de spaghettisaus, bananen… Overal! We hebben meerdere bananenbomen naast het huis staan. Ze groeien als kool en soms hakken we ze om omdat ze dreigen om te vallen in Katja’s moestuin of op het dak van de wasruimte. Bananen kopen we ook van mensen aan de deur, drie grote of zes kleine voor 0.02€ het hele jaar door. We lusten er wel pap van. Als je eenmaal de bananen op Madagaskar hebt gegeten vallen de bananen in Nederland wat betreft smaak tegen. Romig en zoet!

Huge banana bunch on Madagascar


Engels: Avocado
Malagasy: Zavoka
Nederlands: Avocado
https://nl.wikipedia.org/wiki/Avocado
https://en.wikipedia.org/wiki/Avocado

Net als de Papajas groeien er bij ons niet zo veel Avocados. Het seizoen loopt van januari tot en met April. Op de wat grotere markten zijn ze beter te krijgen en kosten daar zo’n beetje €0,10 per stuk. Ook deze vrucht is niet favoriet bij de kinderen maar wij vinden ze heerlijk. Ze zijn erg gezond bovendien dus als ze er zijn houden wij ons aanbevolen.

Avacodo from Madagascar


Baobab fruit from MadagascarEngels: Baobab
Malagasy: Baobab
Nederlands: Baobab
https://nl.wikipedia.org/wiki/Baobab
https://en.wikipedia.org/wiki/Adansonia

Sinds oktober 2019 groeien deze wonderlijk bomen ook bij ons. Op één van onze reizen naar de hoofdstad kwamen we de vruchten tegen. We hadden het nog nooit gehad en voor €0,20 per vrucht wilden we het wel eens proberen. De vrucht heeft een harde, fluwelachtige buitenkant en is gevuld met zaden die zijn omgeven met droog bijna kalkachtig vlees. De smaak is wat flauw maar we hebben gehoord dat er ook wel vruchtensap van gemaakt wordt (Jus Naturel). De zaden hebben we bewaard en thuis opgekweekt. Van de 40 zaden onkiemde er 30 en zijn er 4 sterk genoeg gebleken om de aanvallen van slakken, kippen en slagregens te doorstaan. Ze groeien nu op een stukje grond achter onze wc. Wie weet hebben wij over 100 jaar ook een Baobab laan net als in Morondava.

De Allée des baobabs (Avenue of the Baobabs) Morondava, Madagascar


Breadfruit MadagascarEngels: Breadfruit
Malagasy: Frampay, Soanambo of Sirapay
Nederlands: Broodboom
https://nl.wikipedia.org/wiki/Broodboom_(Moraceae)
https://en.wikipedia.org/wiki/Breadfruit

Deze vruchten zijn niet zoet en hebben een zetmeelachtig vlees dat tijdens het koken zacht en aardappelachtig wordt. Bij ons zijn ze goedkoop want er zijn er gewoon heel veel van. Ze worden gekookt met zout en vaak als tussendoortje gegeten. Voor de grotere maaltijden worden ze gepureerd en met kruiden geserveerd als bijgerecht. Wij eten ze bij voorkeur niet. De vrucht valt slecht en veroorzaakt buikpijn bij sommigen in ons gezin. Ik (Jurgen) krijg het regelmatig aangeboden als ik op bezoek ben. Zelf vind ik het wel aardig. Mogelijk bereiden we de vrucht niet goed, ik zou het niet weten. Je schijnt er ook patatjes van te kunnen maken. Dat zouden dan nog best gezonde patatjes worden want de vrucht bevat veel vezels, vitamine C en kalium.


big pineapples on madagascarEngels: Pineapple
Malagasy: Mananasy
Nederlands: Ananas
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ananas
https://en.wikipedia.org/wiki/Pineapple

Heerlijk! Ananas is zo lekker. Bij ons groeien ze volop en we hebben er diversen rondom het huis gepland. Ananas (net als de bananen) smaken zo veel beter dan wat we in Nederland gewend zijn. Op de markten zijn het niet de goedkoopste vruchten. Een grote kost dan al snel €1,–. Dat is voor sommige mensen in ons dorp een dagloon. Toeristen betalen blij het dubbele want vergeleken met wat ze in Europa kosten is dat nog steeds goedkoop. Op een keer stond ik met een blije toerist uit Nederland te praten. Hij had net van dat lieve jongetje een grote Ananas gekocht voor ‘maar’ €2,–. Terwijl we zo aan het praten waren gebaarde dat jongetje en ik wat over en weer en voordat de toerist het wist had ik ook een grote Ananas in mijn handen. Hij snapte niet goed wat er was gebeurd. In Nederland moet je vooral praten, op Madagaskar kom je een heel eind met lippen tuiten, fronsen en knikken. Ik kreeg de Ananas voor de normale Malagasy prijs, €0,75.

Pineapple growing in our garden on madagascar


June plum or amarella fruit MadagascarEngels: June plum of Ambarella
Malagasy: Sakoa of Jovia
Nederlands: Ambarella
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ambarella
https://en.wikipedia.org/wiki/Spondias_dulcis

We krijgen regelmatig verkopers aan de deur met deze vruchten. Ze kosten €0,05 per drie. Het is wel oppassen want ze worden regelmatig onrijp geplukt en dan zijn ze niet zo lekker. Ze zien er van buiten een beetje lelijk uit, maar de binnenkant is zoetgeel vlees dat een stekelige put omringt, waar je omheen eet. De smaak is een combinatie van sinaasappel en mango. We eten ze gewoon zo maar ook op brood of in een salade.


Engels: Coconut
Malagasy: coco of Voanio
Nederlands: Kokosnoot
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kokospalm
https://en.wikipedia.org/wiki/Coconut

Kokosnoten zijn vooral in de kustplaatsen volop te krijgen. Men serveert ze met een rietje of ze gieten de inhoud in een glas. Na afloop hakken ze dan de noot verder open zodat je het vruchtvlees kan opeten. In ons dorp staan twee bomen op het erf van onze vrienden. zo nu en dan krijgen we er een paar van.

coconut tree Madagascar


Vliegtickets geboekt!

Vliegtickets geboekt!

Wanneer kunnen we?

We hadden gehoopt om dat het luchtruim van Madagaskar weer open zou gaan, zodat we op de normale manier terug zouden kunnen gaan. Het werd ons duidelijk dat dit waarschijnlijk voorlopig niet het geval zal zijn. Toen hebben we gekeken naar het noordelijke eiland Nosy Be. Toerisme is daar nog toegestaan. Dat zou een mogelijkheid geweest zijn, maar er werd duidelijk bij verteld dat toeristen uit zogenaamde ‘tweede golf’ landen niet toegestaan zouden worden. U begrijpt dat het bij tijd en wijle uitermate frustrerend kan zijn om een opening te zien die dan vervolgens toch niet ècht open is.

Tickets geboekt!

Ja, u leest het goed! We hebben de tickets geboekt voor onze terugvlucht naar Madagaskar. Africa Inland Mission heeft goede banden met veel humanitaire organisaties. Eén organisatie vliegt wekelijks op Madagaskar met voedsel pakketten en andere hulpgoederen. AIM heeft gevraagd of wij met hen mee mogen vliegen. Dat was geen enkel probleem!!

Yes! Na bevestiging ontvangen te hebben moesten we nog wel kijken hoe we dan in Johannesburg, Zuid-Afrika moesten komen. WFP vliegt namelijk vanaf Zuid-Afrika naar Madagaskar. Met hulp van een andere organisatie, Raptim, hebben we een vlucht kunnen boeken bij KLM. Bij KLM krijgen we korting, omdat we wederom als humanitaire werkers geboekt zijn.

Wanneer?

We hopen op 8 januari vanaf Schiphol te vertrekken. Het is een directe vlucht naar Johannesburg waar we ‘s avond om 22:05 zullen aankomen. Dan hebben we de tijd om al onze koffers op te halen en nog wat uurtjes te slapen om vervolgens op 9 januari om 09:00 door te reizen naar Madagaskar.

Financieel

We zijn blij dat we terug kunnen. We hebben nu wel te maken met extra kosten. Ondanks dat we met kortingen kunnen vliegen komen we toch nog minimaal 3000 Euro te kort. Toch geloven we dat we ons hierdoor niet moeten laten weerhouden. We hebben vertrouwen dat dit gat ook weer gedicht zal worden. Het werk dat we op Madagaskar mogen doen was nooit mogelijk geweest zonder u en vele anderen. Mogen we ook deze keer onze noden bij u neerleggen? Elke gift is welkom en elke gift is waardevol! Op deze pagina kunt u zien hoe u ons kunt helpen.

Spannend

Gezien de toenemende onrust wat betreft alle maatregelingen vinden we het wel heel spannend. Voorlopig verwachten we niet dat de vluchten náár Zuid-Afrika komen te vervallen (maar dat we in een gekke tijd leven behoeft geen uitleg). We willen in alles op de Heer vertrouwen. Maar ook wij zijn wel eens teleurgesteld Ook bij ons zinkt de moed wel eens in de schoenen. Gevoelens vliegen soms alle kanten op, maar juist op die momenten houden we ons steviger vast aan Gods woord: Psalm 55:23 “Werp uw zorg op de HEERE, en Híj zal u onderhouden” We stellen uw gebed zeer op prijs.

Tot slot

We wensen we u heel gezegende Kerstdagen toewensen en een voorspoedig 2021! Zullen we samen uitzien naar het werk dat de Heer in 2021 gaat doen? 1 Tessalonicenzen 5:24 “Hij [God] die u roept is trouw en doet zijn belofte gestand.”

Bidt u voor en met ons?

Dankbaar zijn we, omdat:

  1. We een grote God dienen;
  2. we hebben kunnen boeken;
  3. we veel ons gesteund weten door een grote achterban.

Bidt voor/dat

  1. er niets tussenkomt;
  2. onze vrienden op Madagaskar;
  3. we in alles op de Here mogen blijven vertrouwen;
  4. het financiële gat gedicht mag worden;
  5. de verdere afhandelingen voor ons vertrek;
  6. rust!!